Władysław Roguski (1890–1940)
Dancing, ok. 1922
olej na płótnie
Muzeum Narodowe w Poznaniu, MNP Mp 1696
Jednym z nowych tematów literatury i sztuki staje się postęp techniczny oraz miasto. Te fascynacje znane w Europie już przed I wojną światową docierają do Polski dopiero po odzyskaniu niepodległości. W 1922 r. Tadeusz Peiper publikuje w czasopiśmie „Zwrotnica” swój manifest Miasto. Masa. Maszyna. Z tego samego roku pochodzi obraz Dancing Władysława Roguskiego, prezentujący nocne życie nowoczesnych ludzi, wystylizowanych zgodnie z aktualnymi trendami w modzie, tanecznym krokiem wchodzących w nową epokę. Na pierwszym planie towarzystwo siedzi przy stole, następne plany ulegają spłaszczeniu, łączą się w jedną całość. Jakby autor chciał podkreślić symultaniczność poszczególnych sytuacji na parkiecie. To wrażenie równoczesności podkreślają przeszywające tę część kompozycji, promienie światła odbijanego od tak zwanych „kul dyskotekowych”, znanych właśnie z tamtego okresu (możemy je zobaczyć podczas sceny dancingu m.in. w awangardowym filmie Waltera Ruttmanna z 1927 r. – Berlin. Symfonia wielkiego miasta).
Przenikające się kolorowe płaszczyzny, ograniczone mocnym konturem nadają całemu przedstawieniu muzyczny rytm. Podobne rozwiązanie, ale spełniające już zupełnie odmienną funkcję, można zauważyć w innych prezentowanych na wystawie obrazach Roguskiego (z Madonnami), w których nie chodziło jak tutaj o podkreślenie atmosfery miejsca, ale o znak obecności Boga.