PIOTR POTWOROWSKI, Dziewczyna siedząca na pasiaku, 1959

Tadeusz Piotr Potworowski (1898–1962)
Dziewczyna siedząca na pasiaku, 1959

olej na płótnie, 100 × 135
nr inw. MNP Mp 1662

Potworowski był wybitnym malarzem i scenografem. Podczas wojennej tułaczki poprzez Szwecję dotarł do Wielkiej Brytanii. Służył w Armii Polskiej, a po zakończeniu wojny powrócił do sztuki. Został profesorem malarstwa w akademii w Bath, w Kornwalii, później w Poznaniu i Sopocie. Eksponował swe płótna na prestiżowych wystawach: II Documenta w Kassel (1959), Biennale w Wenecji (1960) i „15 Polish Painters” w Museum of Modern Art w Nowym Jorku (1961). Muzeum Narodowe w Poznaniu zaprezentowało wielką wystawę monograficzną artysty w 1976 r.
Zaproszony w 1958 r. do pokazania swoich prac w Polsce, pojawił się w kraju z zestawem najciekawszych płócien namalowanych w Anglii. Gdy statek płynący z obrazami spóźnił się, a zarezerwowany termin w warszawskiej Zachęcie minął, wystawę, która okazała się sensacją, zaprezentowało poznańskie Muzeum Narodowe. Przy tej właśnie okazji spotkały się dwie wielkie osobowości: Potworowski i Zdzisław Kępiński, ówczesny dyrektor Muzeum. Artysta zachęcony sukcesem ekspozycji, zachwycony polskim pejzażem i młodą sztuką, zaczął pracować ze zdwojoną energią. Obrazy namalowane w Polsce należą do najciekawszych w jego twórczości. Podjął w nich dwa wielkie tematy – krajobrazu i przedstawienia ciała kobiecego. Obeznany ze sztuką europejską, którą poznał w Londynie, nadał kobiecym wizerunkom niezwykły wyraz. Takim przedstawieniem jest Dziewczyna siedząca na pasiaku namalowana w 1959 r., w czasach powszechnej dominacji sztuki abstrakcyjnej. O aktach artysty pisał zaprzyjaźniony z nim Kępiński: „przedstawiały już nie akty, ale naprawdę kobiety. Kto zna schematy figuracji sztuki nowoczesnej i także dawnej, potrafi tę różnicę ocenić”.

tekst: Włodzimierz Nowaczyk

Girl Sitting on Striped Fabric, 1959
oil on canvas, 100 × 135

Potworowski was a distinguished painter and stage designer. During WWII he reached Great Britain via Sweden. He served in the Polish Army, and after the war ended returned to art. He became a professor of painting at the Academy in Bath, Cornwall, and subsequently in Poznań and Sopot. He showed his paintings at prestigious shows such as the II Documenta in Kassel (1959), Biennale in Venice (1960) and “15 Polish Painters” in the Museum of Modern Art in New York (1961). The National Museum in Poznań held the artist’s great monograph exhibition in 1976.
Invited in 1958 to show his work in Poland, he came here with a set of intriguing paintings he had painted in England. When the ship carrying the paintings was delayed, and the time scheduled for the show in the Warsaw Zachęta passed, the exhibits, which proved a sensation, were displayed in the Poznań National Museum. This was also an encounter of two great men: Potworowski and Zdzisław Kępiński, the then director of the Poznań National Museum. Encouraged by the success of the show, enchanted by Polish landscapes and young art, the artist began to work with renewed energy. The paintings done in Poland are Potworowski’s most interesting works. Two great themes stand out – landscape and the female body. Conversant with European art, with which he became acquainted in London, he painted uniquely expressive images of women. This is precisely the case with the Girl Sitting on Striped Fabric, painted in 1959, at a time of the universal domination of abstract art. Kępiński, the artist’s friend, wrote about his nudes as follows: “They did not represent nudes but truly women. Who knows the patterns of figuration of modern and old art can judge the difference by themselves”.