JAN CHRZCICIEL LAMPI, Portret Izabeli z Lasockich Ogińskiej, 1789-1790

Johann Baptist Lampi (1751–1830)
Portret Izabeli z Lasockich Ogińskiej, 1789–1790

olej na płótnie

Jan Chrzciciel Lampi był włoskim malarzem pracującym w Austrii, portrecistą wykształconym w Salzburgu, Weronie i Trydencie. Przebywał na dworze Stanisława Augusta przez dwa lata, a następnie został nadwornym malarzem Katarzyny II. W swoim malarstwie wzorował się na sztuce francuskiej i angielskiej. Jest autorem eleganckich portretów króla i arystokratycznych zleceniodawców.

Portretowana dama to bogata włościanka, fabrykantka, kobieta światła i nowoczesna. Malował ją również Joseph Grassi. Na portrecie Lampiego została przedstawiona z eleganckim pędzelkiem, malarskim narzędziem. Oświecenie stworzyło model wykształcenia kobiet dobrze urodzonych – obejmowało ono naukę rysunku i malarstwa. Szkicownik i ołówek stały się modnymi atrybutami dam, a utalentowane portrecistki, takie jak Rosalba Carriera, Elisabeth Vigée-Lebrun czy Angelica Kauffmann, cieszyły się w oświeconej Europie ogromną klientelą. Znakomicie wyczuwający modę i wrażliwy na wdzięk życia Stanisław August zdawał sobie sprawę z europejskich sukcesów artystek i sam stał się mecenasem malujących kobiet. Pierwsze profesjonalne malarki kształciły się w Malarni. Wysyłane były na stypendia do Paryża. Ogińska, trzymająca w ręku pędzel, pokazana została jako elegancka dama realizująca najlepsze wzory oświecenia.

tekst: Agnieszka Skalska

Portrait of Izabela Ogińska nee Lasocka, 1789–90
oil on canvas

Johann Baptist Lampi was an Italian painter active in Austria, a portraitist educated in Salzburg, Verona, and Trent. He stayed at the court of Stanislaus Augustus for two years before becoming court painter to Catherine II. In his painting he modelled himself on French and English art. He is the author of elegant portraits of the king and aristocratic clients.

The lady portrayed is a rich land and factory owner, a woman of light and modernity. She was also painted by Joseph Grassi. In Lampi’s portrait, she is depicted with an elegant brush, a painter’s tool. The Enlightenment created a model for the education of well-born women, which included the study of drawing and painting. The sketchbook and pencil became fashionable attributes for ladies, and talented portraitists such as Rosalba Carriera, Elisabeth Vigée-Lebrun, and Angelica Kauffmann had a huge clientele in Enlightenment Europe. King Stanislaus Augustus, with his keen sense of fashion and sensitivity to the charm of life, was aware of the European successes of female artists and became a patron of women painters himself. The first professional female painters were educated at the Painting House and were sent on scholarships to Paris. Holding a brush, Ogińska is shown as an elegant lady who follows the best models of the Enlightenment.