Basen Bacchusa / Wersal

Basen Bacchusa / Wersal
Froment, Paul (ok. 1897 - 1899)  
olej / płótno  
82 x 70  
1898  
Galeria Rogalińska Edwarda Aleksandra Raczyńskiego  
MNP FR 207 (d. Mo 1234)  
Fundacja im. Raczyńskich przy Muzeum Narodowym w Poznaniu  
Galeria Rogalińska Edwarda Aleksandra Raczyńskiego  
zakup  
Galeria Sztuki Europejskiej  

Hippolyte Durand-Tahier (1863-1899) znany jako Paul Froment urodził się w roku 1863 w Saint-Nazaire, w rodzinie lekarzy z Nantes. Był krytykiem sztuki, dziennikarzem, poetą-parnasistą i malarzem samoukiem. W 1890 r. został Pierwszym Sekretarzem Generalnym dopiero co zreorganizowanego Towarzystwa Nationale des Beaux-Arts. Był przyjacielem Maxima Maufra i Paula Gauguina. Znał Pierre’a Puvis de Chavannes’a. Podziwiał Augusta Rodina. Od 1897 r. Hippolyte Durand-Tahier oddał się pasji malarskiej. Tworzył pod pseudonimem „Paul Froment”. Od 1897 r. wystawiał swoje prace na Salonach Société Nationale des Beaux-Arts. Zmarł w wieku zaledwie 35 lat. Zgromadził wspaniałą kolekcję sztuki współczesnej końca XIX w.*.

Opis obrazu:

Znajdujący się w rogalińskiej galerii obraz powstał zaledwie na rok przed śmiercią artysty. Przedstawia jeden z czterech, symbolizujących pory roku basenów znajdujących się w ogrodach wersalskich. Tytułowy „Basen Bachusa” jest alegorią jesieni. Przedstawia niezwykle dynamiczną grupę rzeźbiarską boga wina i płodności otoczonego postaciami satyrów.

Ulokowane w ogrodzie wersalskim baseny stają się rzeźbiarskimi przedstawieniami czterech pór roku. Jeden z nich zdobi grupa figuralna z boginią kwiatów i życiodajnej siły - Florą, która staje się alegorią wiosny. W kolejnym, uwieczniona została leżąca na snopkach pszenicy i polnych kwiatach bogini urodzaju Ceres – alegoria lata. Następnie pojawia się symboliczny reprezentant jesieni, bóg płodności, zwierzęcej natury i wina - Bachus, ukazany w pozycji leżącej, otoczony winnymi gronami w kolorze ciemnego fioletu i złocistej zieleni oraz postaciami małych satyrów, półludzi, półkozłów. W ostatniej grupie rzeźbiarskiej postacią centralną jest alegoria zimy – Saturn, bóg czasu i zasiewów, ukazany w otoczeniu skrzydlatych amorków i muszli**. Cztery wersalskie baseny stają się symbolicznym przedstawieniem nieprzerwanego, stale odradzającego się kręgu życia i towarzyszących mu zmian, którym ulega otaczająca je przyroda.

Uwieczniony przez Paula Fromenta Basen Bachusa ulokowany jest na przecięciu dwóch alei, Alei Jesiennej z Aleją Bachusa i Saturna. Namalowana na płótnie droga ozdobiona boskietami prowadzi do pałacu. Malarz zafascynowany był ogrodami Wersalu. Malował ich fragmenty wielokrotnie, zmieniając kadr i porę dnia. „Basen Bachusa” będący alegorią jesieni namalował artysta właśnie o tej porze roku. Większość drzew pozbawiona jest już liści. Kilka z nich opadło na rzeźby. W tle pojawiają się nieliczne złotawo-brunatne krzewy
i zieleniejące się świerki. Niczym niewzruszona tafla wody, jak lustro odbija wierzchołki drzew, które nie zmieściły się w kadrze obrazu. Emanuje spokojem natury niewspółmiernym do niezwykle dynamicznej
w swym wyrazie grupy rzeźbiarskiej.

Tekst: Agnieszka Wajroch
Literatura:
*https://www.mirabaud-mercier.com/.../Catalogue-12-04-2019... [dostęp: 22.12.2020],
**https://bienvenue.chateauversailles.fr/.../325_bassin-de... [dostęp: 22.12.2020].