W gniazdku domowym

W gniazdku domowym
Giran, Emile Georges (1870 - 1902)  
olej / płótno  
46 x 55  
ok 1894 - 1902  
Galeria Rogalińska Edwarda Aleksandra Raczyńskiego  
MNP FR 210 (d. Mo 1285)  
Fundacja im. Raczyńskich przy Muzeum Narodowym w Poznaniu  
Galeria Rogalińska Edwarda Aleksandra Raczyńskiego  
zakup  
Galeria Sztuki Europejskiej  


Emile Georges Giran (1870-1902) francuski malarz, wykształcony w Paryżu. Pierwszy raz zaprezentował swoje prace na Salonie Société des Artistes Français w 1890, a przez kolejne lata wystawiał na Salonach Société Nationale des Beaux-Arts. Zajmował się malarstwem pejzażowym i portretowym w technice olejnej i pastelu. Popularnym obrazowanym przez niego motywem były sceny we wnętrzach nacechowane silną nastrojowością. Zajmował się także litografią, zyskując popularność dzięki tworzeniu plakatów*.

Prezentowany w rogalińskiej galerii obraz rozpoczęty został zaledwie cztery lata po debiucie Emile’a Giran na paryskim Salonie Société des Artistes Français. Krytycy wskazują, iż podobne, czy wręcz identyczne ujęcie postaci i sceny pojawia się na innych obrazach artysty - „Intimité” i „Scène d’intérieur” powstałych w latach 90. XIX wieku*. Charakterystyczna dla dzieł E. Giran jest ich nastrojowość, tak subtelnie uwidoczniona także „W gniazdku domowym”.

Opis obrazu:

W ciemnym pomieszczeniu przedstawiono dwie postaci, mężczyznę i kobietę. Ukazana z profilu kobieta siedzi przy stole, na którym leżą rozrzucone książki, listy, dokumenty. W skupieniu oddaje się lekturze jednego z nich. Jej twarz oświetlona została wpadającym zapewne przez okno światłem. Odziana jest w ciemny strój. Włosy, lekko siwiejące upięte ma wysoko. Na jej twarzy maluje się delikatny uśmiech. Z lewej strony pochyla się ku niej młody mężczyzna. Wydaje się szeptać kobiecie coś do ucha. Rysy twarzy mężczyzny nie są wyraźne. Pozostaje anonimowy. Na ścianie tuż za nimi przytwierdzone zostały kartki z ilustracjami.

Kontekst towarzyszących postaciom przedmiotów zdaje się nie odpowiadać wyposażeniu tytułowego „gniazdka domowego”. Siedząca przy stole i pochłonięta zadaniem kobieta nie oddaje się czynnościom typowym dla pani domu. Zbliżająca się do niej sylwetka mężczyzny, poprzez swoją obecność, bliskość fizyczną staje się przyczyną zarysowującego się na twarzy kobiety podekscytowania. Wzajemna relacja postaci podkreśla intymny charakter podpatrzonej i ujętej w migawkowym kadrze sceny.

Tekst: Agnieszka Wajroch
Literatura:
Galeria Rogalińska Edwarda Raczyńskiego, oprac. M.Gołąb, A.Ławniczakowa, M.P.Michałowski, [katalog wystawy w Muzeum Narodowym w Poznaniu, listopad 1997-marzec 1998], Poznań 1997, poz. kat.126.