Naukę malarstwa Eugeniusz Steinsberg (1855-?) rozpoczął w prywatnej szkole Andrzeja Grabowskiego w Krakowie. Kontynuując studia w Akademii monachijskiej zapisał się do klasy rysunku Johanna Caspara Hertericha i rzeźby Ludwiga von Löfftza. Po powrocie do kraju zadebiutował w 1888r. w krakowskim TPSP, gdzie wystawiał często w następnych latach. Tam w 1899r. Raczyński zakupił do galerii Zadymkę, przykład często podejmowanej przez artystę tematyki nastrojowego, przepełnionego symbolicznymi treściami pejzażu, czy sceny rodzajowej. Zadymka jest też doskonałym przykładem umiejętnego zharmonizowania tonacji kolorystycznej z aurą i elegijnym nastrojem żałobnego konduktu. *
Opis obrazu:
W głąb zasypanej śniegiem cmentarnej alei podąża kondukt pogrzebowy. Poprzedza go grupa grabarzy uginających się pod ciężarem czarnej trumny. Targani wiatrem śnieżycy żałobnicy ukazani są od tyłu. Ich przyprószone śniegiem ciemne postaci zlewają się niemal z monochromatycznym cmentarnym otoczeniem. Stają się w ten sposób równie anonimowi, jak stłoczone po bokach nagrobki i krzyże. Wszystko to potęguje nastrój smutku, niepewności i egzystencjalnej pustki. Wszechogarniającej martwocie przeciwstawiony jest jednak ruch orszaku i górujących nad nim potężnych, uginających się pod naporem wiatru bezlistnych drzew. Natura żyje. Dojmującemu realizmowi przedstawienia towarzyszy więc nadzieja na wiecznotrwałe odradzanie natury i romantyczną w swej genezie wiarę w to, że „Śmierć nie jest zniszczeniem, lecz przemianą [..] Śmierć jest tylko przejściem do innego życia, a nie do śmierci”**
Tekst: Ewa Leszczyńska
Literatura:
*Galeria Rogalińska Edwarda Raczyńskiego, oprac. M.Gołąb, A.Ławniczakowa, M.P.Michałowski, [katalog wystawy w Muzeum Narodowym w Poznaniu, listopad 1997-marzec 1998], Poznań 1997, poz. kat.poz. kat.397.
**J.Białostocki, Od heroicznych grobowców do pogrzebu chłopa, w: Ikonografia romantyczna. Warszawa 1977, s. 128.
