JÓZEF MEHOFFER, Drobiazgi na kominku, 1895

Józef Mehoffer (1869–1946)
Drobiazgi na kominku, 1895

olej na płótnie, 66 × 60
nr inw. MNP Mp 1483

Autor obrazu uznawany był za mistrza secesyjnej dekoracyjności. W 1895 r. osiągnął swój największy międzynarodowy sukces – zwycięstwo w konkursie na witraż do kolegiaty we Fryburgu. Później wykonał dla tego kościoła cały zespół witraży o dynamicznej kompozycji, charakterystycznej stylizacji, dekoracyjności i bogactwie kolorystycznym, osiągając zróżnicowanie nastroju i ekspresji poszczególnych scen.
Wczesny obraz Drobiazgi na kominku, pochodzący z okresu pobytu artysty w Paryżu, przepojony jest modernistyczną poetyką oraz zachwytem dla zmysłowego piękna. Przedstawia fragment paryskiego apartamentu rodziców przyszłej żony artysty, Jadwigi Janakowskiej. Ukazuje zgromadzone tam, bliskie mieszkańcom, przedmioty: świecznik w kształcie ibisa wśród zasuszonych bukietów kwiatów oraz czarne szkatułki – wyroby z laki. Ich wybór odzwierciedla współczesną modę i zainteresowanie sztuką japońską. Drobiazgi na kominku to przedstawienie typowego dla atmosfery belle epoque smaku: nagromadzenia wielości modnych, wykonanych z różnych materiałów, kruchych przedmiotów – bibelotów. Owo nagromadzenie potęguje efekt lustrzanego odbicia wciągający widza jednocześnie w jakąś tajemniczą przestrzeń, istniejącą „po drugiej stronie lustra”, i przydający przedstawieniu melancholijnego nastroju przemijalności. Obraz ten, o wysmakowanej kolorystyce nasyconych barw, wpisuje się w nurt kameralnych przedstawień scen we wnętrzach, noszący nazwę intymizmu.

tekst: Dorota Suchocka

Trinkets on the Mantelpiece, 1895
oil on canvas, 66 × 60

The painter of the painting was regarded as a master of Secession decorativeness. In 1895 he scored his greatest international success, winning a competition for a stained glass window in the Freiburg collegiate church. Later he executed a whole set of stained glass windows for this church. The dynamic works, of a characteristic style, decorativeness, and wealth of colours, manages to create different moods and varying expressiveness of individual scenes.
The early painting Trinkets on the Mantelpiece, made during the artist’s time in Paris, is imbued with Modernist poetics and admiration for sensual beauty. It represents a fragment of the Parisian residential suite of the parents of the artist’s future wife, Jadwiga Janakowska. It shows objects placed there which were meaningful for the residents: a candlestick in the shape of an ibis among dried flower bouquets and black lacquer caskets. The choice of the objects reflects the fashion and interest in Japanese art. Trinkets on the Mantelpiece shows the taste typical for the belle époque: an amassment of multiple voguish brittle objects made of various materials. This amassment is enhanced by the reflection that at the same time attracts the viewer into some mysterious space existing “on the other side of the looking-glass,” and adding to the melancholy mood of transient existence. The painting, of sophisticated saturated colours, is one of many interior scenes known as Intimism.