Projekt „Chełmoński”

Projekt „Chełmoński” to wieloletni projekt zainicjowany przez Ewę Micke-Broniarek i Agnieszkę Lajus z Muzeum Narodowego w Warszawie, Marię Gołąb z Muzeum Narodowego w Poznaniu oraz Aleksandrę Krypczyk-de Barra z Muzeum Narodowego w Krakowie. Jego realizacja rozpoczęła się w 2022 roku. Wówczas do zespołu kuratorskiego dołączyli: Wojciech Głowacki, Arkadiusz Krawczyk oraz Małgorzata Hejmer. Wspólnie wykonali tytaniczną pracę. Wystawę, która zwieńczyła projekt, poprzedziły bowiem wnikliwe studia nad twórczością tego jednego z najważniejszych polskich malarzy drugiej połowy XIX w., poszukiwania zaginionych dzieł artysty oraz wszechstronne badania konserwatorskie kierowane przez głównych konserwatorów zaangażowanych muzeów: Annę Mistewicz, Agnieszkę Kunicką-Goldfinger i Elżbietę Zygier. Co ważne, wszystkie obrazy z poznańskiego muzeum zostały przebadane (z Warszawy i Krakowa – tylko wybrane) pod kątem technologii malarskiej. Pozwoliło to na opisanie właściwości rysunku artysty i stosowanego przez niego podłoża malarskiego oraz scharakteryzowanie techniki i stosowanej palety barw. Nigdy dotąd nie przeprowadzono tak szerokich badań konserwatorskich dzieł Józefa Chełmońskiego. Obrazy zostały także wykonserwowane, a wiele z nich – jak „Orka” czy „Wieczór letni – wspomnienie Ukrainy” – zyskało nowe ramy.

Katalog „Józef Chełmoński 1849-1914”

Realizacja projektu „Chełmoński” zaowocowała powstaniem nie tylko monograficznej wystawy prac Józefa Chełmońskiego, ale i katalogu. To monumentalne wydawnictwo, które ujmuje twórczość tego malarza w szerokich kontekstach: od charakterystyki poszczególnych etapów twórczości po wybrane zagadnienia problemowe i konserwatorskie.

W pierwszym tomie znalazły się eseje poświęcone twórczości Józefa Chełmońskiego, w drugim – katalog dzieł wszystkich obrazów olejnych i związanych z nimi rysunkowych studiów, opracowany przez badaczy Muzeum Narodowego w Warszawie: Ewę Micke-Broniarek, Wojciecha Głowackiego i Małgorzatę Hejmer, którzy konsultowali się z niezależnym badaczem – Tadeuszem Matuszczakiem.

Publikacja jest dostępna w dwóch wersjach językowych: polskiej i angielskiej. Można ją zakupić w sklepie muzealnym.

^{„Józef Chełmoński 1849–1914”, red. E. Micke-Broniarek, W. Głowacki, T. 1, T. 2, Warszawa 2024.}